Tìm hiểu lợi ích và văn hóa Sauna

          Cảm giác được thư giãn, thoải mái và dồi dào sinh lực là những ưu điểm nổi trội mà liệu pháp tắm hơi(Dampfsauna), Sauna (tắm khô) mang lại. Vậy nên, tắm hơi ngày càng trở thành một cách giúp tăng cường sức khoẻ đơn giản với nhiều lợi ích thiết thực. 
Sauna với sức khoẻ

1. Giảm đau

          Rất nhiều người bị đau khớp, đau lưng nhưng sau một thời gian tắm hơi cảm giác này giảm hẳn. Đó là do nhiệt độ trong phòng tắm hơi giúp tăng cường lưu thông máu.

2. Giảm stress

         Tắm hơi là một cách thư giãn lý tưởng sau một ngày làm việc mệt mỏi và căng thẳng, giúp bạn giảm stress, cải thiện trạng thái tinh thần để sẵn sàng cho những ngày làm việc mới.

3. Giảm calo

         Tắm hơi giúp tăng cường lưu thông máu và khả năng trao đổi chất của cơ thể vì thế rất có hiệu quả trong việc đốt cháy lượng calo dư thừa nên đặc biệt tốt với những người muốn giảm cân.   Các chuyên gia nghiên cứu đã thấy rằng một lần tắm hơi tiêu tốn lượng calo tương đương với 20-30 phút chạy bộ.

4. Giải độc

          Tắm hơi làm thông thoáng lỗ chân lông, do nhiệt độ trong phòng tắm kích thích cơ thể toát mồ hôi nên giúp loại bỏ các độc tố trong cơ thể vì thế giảm bệnh tật.

 5. Tăng cường khả năng miễn dịch

          Tăng sức đề kháng của cơ thể như chống lại cảm lạnh.

 6. Làm sạch chân lông: giúp tăng sức trẻ hoá tế bào da

 7. Tim mạch: làm tăng cường khả năng của tim và huyết áp

Văn hoá Sauna  

        Sauna là nơi yên tĩnh và là nơi công cộng. Vấn đề vệ sinh được quan tâm khi Sauna bởi khi bạn Sauna chân lông giãn nở sẽ rất dễ nhiễm trùng đường chân lông nếu vệ sinh nơi đó kém. Nhiều nơi có ngày Sauna cho Phụ nữ và cũng có ngày riêng cho Đàn ông. Hầu hết khi Sauna người ta không mặt quần áo. Đó là thói quen của nền văn hoá Sauna tại Đức.Nhân đây cũng nên nói. Đáng buồn rằng tuy có những người Việt ở Tây đã tới 15-20 năm nhưng vẫn không biết một điều tối thiểu của văn hoá Sauna. Không phải là không vệ sinh cơ thể trước khi Sauna, cũng chẳng phải Mặc quần tắm khi Sauna (do ảnh hưởng quan niệm ngại ngùng của văn hoá phương đông) mà là mặc quần lót vào Sauna. Dưới đôi mắt của người Đức đó là một điều ngoài sức tưởng tượng! Mặc quần tắm khi Sauna đành là đã không tôn trọng những người khác trong phòng Sauna. Nhưng mặc quần Lót là vấn đề khó ai chấp nhận được. Điều tối kỵ này liên quan tới vệ sinh của tất cả những người trong phòng Sauna. Thật không sai khi người ta gọi “Văn hoá Sauna”!

Sauna với trẻ em  

• Với trẻ khoẻ mạnh thì việc tham gia Sauna hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên với trẻ cần vài lưu ý sau:
• Với trẻ dưới 5 tuổi cần có sự tham khảo của Bác sĩ trẻ em.
• Không nên để chế độ Sauna quá nóng khi có trẻ em
• Vì trẻ em rất nhanh nóng nên thời gian trong một tăng Sauna phải ngắn hơn người lớn
• Trẻ em ra mồ hôi nhanh vì vậy thời gian Sauna phải ngắn. Cũng vì vậy không được để trẻ Sauna một mình.
• Thời gian nghỉ giữa 2 tăng Sauna với trẻ cũng ngắn, vì trẻ nhanh giảm thân nhiệt hơn người lớn

Các kiểu Sauna  

• Sauna kiểu Phần Lan (Finische Sauna): Đây là kiểu thông dụng nhất. Nóng và khô với nhiệt độ 80-100 C và độ ẩm từ 2-10 %.
• Tắm hơi (Dampfbad/Dampfsauna)   Là kiểu tắm với độ ẩm cao tới 100% và nhiệt độ thấp thường từ 40 bis 50°C. Trong tắm hơi làm tăng sức hoạt đông của tim.
• Sauna Kiểu Thổ hay Ả-Rập Hamam: Kiểu Thổ hay Ả-Rập thường là nhiều phòng Nóng/lạnh. Trong phòng có sương mù, giữa phòng để dải đá, ở đó có một chuyên gia Sauna với một cái lược trải nước và xà bông. Bên cạnh là phòng hạ nhiệt.
• Sanarium hay Bio-Sauna: Bio Sauna là sự kết hợp trung hoà giữa Sauna (tắm khô) với Dampfbad (tắm hơi). Sanarium với nhiệt độ từ 60 C (khi 40/45 % Độ ẩm). Phù hợp cho một số người không chịu được kiểu rất nóng của Sauna Phần Lan. Bio Sauna thường kết hợp một số loại dầu hay ánh sáng màu.
• Tắm kiểu Nga hay Ai-len: Kiểu Nga hay Ai-len là tắm hơi. Luôn có nguồn không khí trong lành và trong phòng không có sương mù.
• Tắm tia hồng ngoại (Infrarotsauna): Infrarotsauna là cách thức làm nóng bằng bóng đèn hồng ngoại. Kích thích hoạt động co dãn của các cơ.

Sauna và ánh sáng màu

       Ngày nay càng nhiều nơi dùng các loại ánh sáng màu trong các phòng Bio-Sauna ở nhiệt độ thấp. Làm đa dạng hoá sự tác động lên cơ thể.   Mỗi loại màu có tác dụng khác nhau lên các bộ phận của cơ thể

• Xanh lam: làm thanh thản và giải toả căng thẳng
• Đỏ: làm tăng cường hoạt động tim mạch
• Vàng: Tăng cường năng lượng
• Xanh lục: góp phần vào việc tái tạo và phục hồi của cơ thể

Sauna và giải khát

          Không nên uống trước khi vào Sauna. Chỉ uống sau mỗi lần Sauna (nên uống các loại nước suối, nước Cam hay nước táo). Uống một ít nước có tác dụng chống lại hiện tượng đặc máu xảy ra trong quá trình Sauna do cơ thể mất nhiều nước.

Khi nào không được Sauna???

Một số bệnh nếu có nên tránh Sauna:

•  Asthma: Hen suyễn cấp không nên Sauna. Bình thường Sauna làm dãn các cơ hô hấp và người bị Asthma cũng thoả mái hơn khi Sauna.
•  Rheuma:Có thể Sauna nếu bạn không bị wiên khớp cấp.
• Đau Thận: Đau thận cấp không nên Sauna. Bị Sỏi thận thì Sauna lại tác dụng tốt.
• Viêm: Khi viên tuyến nội tạng không nên Sauna.
• Bệnh tim mạch: Bệnh tim mạch không nên Sauna.
• Cúm: Tránh Sauna khi đang bị Cúm cấp tính hay cảm lạnh cấp.
• Áp huyết: Áp huyết cao nên tránh Sauna.

Qui trình khi Sauna

          Để Sauna đạt hiệu quả cao cần phải biết rõ và thực hiện đúng qui trình làm nóng và hạ thân nhiệt, nghỉ ngơi giữ 2 tăng Sauna. Cho một buổi Sauna cần ít nhất là 1 1/2 giờ.

Chuẩn bị

• Áo khoác tắm
• 2 Khăn Sauna (cỡ cần đủ to, 1 khăn để ngồi và một khăn để chân)
• Dép tắm
• Vì lý do vệ sinh nên phải tắm rửa sạch sẽ trước khi vào phòng sauna.

Giai đoạn làm nóng

          Đầu tiên sau khi tắm rửa sạch sẽ lâu khô thân thể. Bắt đầu vào phòng Sauna nóng. Nhiệt độ ở đây khoảng 80- 105C tuỳ theo kiểu Sauna. Khí ban đầu cảm nhận sẽ rất khô.

         Thường thời gian cho một tăng Sauna khoảng 8-12 phút. Tuy nhiên tuỳ cơ thể bạn cảm nhận mà bạn cảm thấy là đủ để chuyển sang phòng hạ nhiệt.
Khi vừa rời khỏi phòng nóng bạn nên đi lại một tí hoặc ngồi tĩnh dưỡng và có thể uống một tí gì đó cho đỡ khát. Không nên uống rượi hay các loại nước Saft làm tăng sự khát nước.  Loại tốt nhất là nước khoáng!

Chú ý: Nếu bạn nằm trong phòng nóng thì trước khi rời phòng nóng bạn phải ngồi dậy ít nhất 2-3 phút mới được rời phòng nóng. Tránh trường hợp có thể làm bạn chóng mặt do thay đổi đột ngột áp huyết.  

Sauna tăng 2: Ở tăng 2 lúc này cơ thể bạn đã được làm nóng từ tăng 1. Nên khi đã nóng cơ thể bạn có thể quấn khăn quanh người làm tăng độ ẩm cho cơ thể.

          Khi kết thúc tăng 2 bạn lại ra phòng hạ nhiệt rồi tĩnh nghỉ.

          Cứ như vậy bạn lập lại các qui trình Sauna <=> hạ nhiệt và tĩnh nghỉ sao cho phù hợp với cơ thể của bạn.

Giai đoạn hạ nhiệt
Bạn có thể tắm qua nước lạnh hoặc bơi vài vòng hay lặng cũng được. Sau đó có thể đi qua lại cho khô ráo và cuối cùng bạn có thể nằm hay ngồi ở trạng thái yên tĩnh (giai đoạn yên tĩnh).

         Bạn phải để cơ thể thật hạ nhiệt mới nên mặt quần áo và ra về. Bởi lẽ nếu bạn để thân nhiệt còn quá nóng ra ngoài sẽ rất dễ bị cảm lạnh.

Những điếu cần chú ý:

1. Giữa 2 tăng Sauna cần tĩnh nghỉ cho thân thể được thư dãn, hít khí trong sạch.
2. Thời gian nghỉ giữa 2 tăng Sauna nên đi lại cho cơ bắp được giãn đều.

3. Sau mỗi tăng nên dội nước lạnh toàn cơ thể theo chiều từ trên xuống.
4. Cũng nên ngâm châm vào nước để hạ nhiệt.

Chú ý: Không nên để cơ thể hạ nhiệt quá đột ngột sau khi ra nhiều mồ hôi khi Sauna. Điều đó dễ gây ra cảm lạnh.

5. Khi tĩnh nghỉ nên gác chân lên cao nơi có khí ấm thổi qua

6. Nếu Sauna 1 lần trong tuần thì mỗi lần Sauna nên thực hiện 2-3 tăng.

          Nếu Sauna 2 lần trong tuần thì mỗi lần nên Sauna 2 tăng.

          Vấn đề ở đây không phải là số lần mà chính yếu là theo sự cảm nhận thoải mái của cơ thể mà ta có thể nhiều hay ít số tăng Sauna.

Tài liệu tham khảo: -Wiki; – Deutsche Sauna e.V; -Google